Tochtverslag: Varen tussen de zeehonden, een nieuwe waddenattractie?

Geplaatst op 15-09-2019  -  Categorie: Algemeen  -  Auteur: Robbert van der Eijk

Varen tussen de zeehonden, een nieuwe waddenattractie?

Voor het onderzoek dat ik aan zeehonden doe zijn Marlies en ik al enkele keren naar de Kuipersplaat gevaren om de op de plaat liggende zeehonden te filmen en waarnemingen te doen. We zijn daar dan een paar uur rond laagwater. Daarnaast is de vraag waar de zeehonden blijven tijdens hoogwater als (vrijwel) de hele plaat onder water staat. Uit ander onderzoek komt naar voren dat de zeehonden voor hun dagelijkse portie vis vermoedelijk een heel eind de Noordzee op moeten zwemmen. De verwachting was daarom dat rond hoogwater er minder zeehonden in de buurt van de Kuipersplaat rondzwemmen dan er bij laagwater liggen. Dus peddelden wij 17 juli tegen de stroom in vóór hoogwater naar de Kuipersplaat om na te gaan wat er aan zeehonden zou rondzwemmen. We kwamen rond hoogwater bij de plaat aan en op een klein hoekje van de plaat, kennelijk het hoogste punt, stond slechts een paar centimeter water. Zo’n twintig tot dertig zeehonden lagen daar op een kluitje min of meer in de branding. Het leken vooral jonge zeehonden, de volwassen zeehonden zwommen in de buurt rond. Zodra wij op circa 200 meter waren werden we door de zwemmende zeehonden verwelkomd en al spoedig waren we door een tiental nieuwsgierige zeehonden omringd. Na verloop van ongeveer 30 minuten kwamen er meer zeehonden rond ons zwemmen. Daarna was een groot genoeg stuk van de plaat drooggevallen dat we op voldoende afstand van de op de plaat liggende zeehonden konden aanlanden en de waarnemingen aan de liggende zeehonden vanaf daar konden beginnen.

a7e68978-5afb-4553-a891-99393c385f48
Deze zeehond werd wel erg vrijpostig.

Het was een bijzondere ervaring de zeehonden zo dicht om ons heen te hebben en dat enkele keren een zeehond aan de kano kwam snuffelen, tegen het peddelblad aan duwde en zelfs een zeehond een poging deed om op de kano te klimmen. Dat vond ik toch maar niet goed. Dat dit geen unieke ervaring is, blijkt uit de foto die ik via via van de Duitse SAU binnenkreeg, waarop een zeehond daadwerkelijk op een kano is geklommen. In eerdere gevallen dat we door zeehonden werden omringd was dat meestal nadat ze van een plaat het water in waren gevlucht en dan toch meestal enige afstand tot de kano’s bewaarden. Het lijkt er op dat zeehonden die door verstoring het water in zijn gedoken daardoor nog op hun hoede zijn, terwijl een zeehond die al aan het zwemmen was, de nadering van mensen niet als verstoring ervaren en dat dan de nieuwsgierigheid de overhand heeft. 
Behalve de foto’s bij dit verslag , kun je ook een filmpje bekijken:

http://populationbiology.nl/zeehonden/717-4.mp4

Ons plan is om nog een paar keer met hoogwater naar een plaat te gaan om te zien of dit een eenmalige gebeurtenis is, of dat dit het normale gedrag van zeehonden tijdens hoogwater is. Als dat zo is, zou het Wad er een attractie bij hebben: peddelen en varen tussen de zeehonden, veel leuker dan kijken naar op een plaat slapende zeehonden.

554b028c-a1ab-45be-8061-b9e489086cbfDe zeehonden liggen op een klein stukje dicht op elkaar terwijl de branding-golven om en over hun heen spoelen.

26c777df-e550-460e-98b7-34ae42f52d2cDeze zeehond duwt tegen de peddel

e59b3fcf-df5f-48bb-9700-1e40afab3a8fDe kentering is geweest en stukje bij beetje valt er meer droog en gaan er meer zeehonden de plaat op.

Ruim anderhalf uur na de kentering liggen meer dan honderd zeehonden verspreid over een lange strook op de verder droogvallende plaat.

Robbert van der Eijk